ཟླ12པའི་ཚེས10ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་དུས་ཚོད9ཡི་སྟེང་དུ།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་ལོ་ཙཱའི་འཚུབ་ཟློག་ཞབས་ཕྱི་ཁྱབ་སྤེལ་དང་ཉེར་སྤྱོད་སྐོར་གྱི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ནི་ཟི་ལིང་ཧོང་ཀྲུང་ཆུའུ་རུ་བསྡུས།ཐེངས་འདིའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་ལོ་ཙཱ་བའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོ་སྒྲུབ་གནང་ཞིང་།ཚོགས་གཙོ་རྒྱ་ཡེ་བཀྲ་བྷོ་དང་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་གུང་ཆིས་ཏིགཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་ཟླ་བ།དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་འབྲུག་བྱམས་ཚེ་རིང་སོགས་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་ཡོད།...

 ཉེ་སྔོན།སྐབས་གཉིས་པའི《མཛེས་པའི་གཙང་པོ་དང་མཚེའུ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ཏེ།དཔེ་སྟོན་གཙང་པོ་དང་མཚེའུ་བརྩོན་ལེན་བྱེད》ཅེས་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཕན་བརྙན་ཐུང་འགྲན་བསྡུར་ཆེན་མོའི་དཔྱད་འདེམས་མཇུག་འབྲས་ཐོན་ཞིང་།རང་ཁུལ་གྱི་ན་གོར་མོ་གྲོང་ཁྱེར་གདང་ལ་རི་བོ་གྲོང་རྡལ་གྱིས་གདམ་སྐྱེལ་བྱས་པའི་བརྩམས་ཆོས《བརྩེ་བ་འབྲུ་ཆུའི་འགོ་ཁུངས་ལ་བཅངས》ཞེས་པར་བརྙན་ཐུང་འགྲན་བསྡུར་ཁྲོད་ཕུལ་བྱུང་བྱ་དགའ་ཐོབ།...

སང་དར་ལུང་འགོའི་བང་སོ་ཡིས་གནའ་དུས་ཀྱི་བོད་ལྗོངས་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྣམ་པ་དང་།འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས།དེ་བཞིན་བོད་དང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷོ་འདབས།ཤིན་ཅང།ཀྲུང་ཡོན་སོགས་དང་འགྲོ་འོང་ཡོད་པའི་ཐད་ལ་དཔྱད་གཞི་གསར་པ་ཞིག་མཁོ་འདོན་བྱས་ཡོད།...

ཉེ་ཆར།མགོ་ལོག་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་པད་མ་རྫོང་གིས་རྫོང་ཉེ་འཁོར་གྱི་གསེར་ཆེན་ཐང་པད་མ་གཏེར་ཆུ་འཛུགས་སྐྲུན་ཁུལ་དུ་ཀེང་རུས་ཤིག་རྙེད་པ་དེ་གནའ་བོའི་བང་སོ་དང་འདྲ།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རིག་དངོས་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཞིབ་འཇུག་སུའོ་ཡི་འབྲེལ་ཡོད་ཆེད་མཁས་པས་ཡུལ་དངོས་སུ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད།གནས་དེར་དཔེ་མཚོན་ཅན་གྱི་རྡོའི་པུར་སྒམ་དུར་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་གཏན་འཁེལ་བྱས།པུར་སྒམ་དེའི་འགྲམ་དུ་ཀེང་རུས་ཞིག་ཉལ་ཡོད།ཀེང་རུས་ཀྱི་ལོགས་གཉིས་སུ་རྡོ་ལེབ་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་དུར་རྫས་མེད།གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་རིན་ཐང་ལ་འགན་ལེན་ཡང་དག་བྱ་ཆེད།གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་མི་སྣས་རྡོའི་པུར་སྒམ་གྱི་སྨི20ཡི་ཚངས་ཕྱེད་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ས་ངོས་བཤུ་སློག་བྱས་ཀྱང་རྡོའི་པུར་སྒམ་གསར་པ་གསར་རྙེད་བྱུང་མེད།...

ཟླ11པའི་ཚེས27ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་ཀྱི་སྒྲུང་ཐུང་འགྲན་སྡུར་སྐབས་གསུམ་པ་དེ་མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་ཁུལ་གསར་པར་གཟབ་རྒྱས་ངང་བསྡུས།མཛད་སྒོའི་སྟེང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པའམ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་མེ་སྒྲོན་དང་།མཚོ་སྔོན་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ཁང་གི་ཏང་ཙུའུ་ཁོངས་མིའམ་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་གཞོན་པ་ཚེ་མགོན།མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་གླིང་གི་གླིང་གཙོ་གཞོན་པ་ལྕགས་ཐར་རྒྱལ།མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་སྐད་ཡིག་དང་རྩོམ་རིག་སྡེ་ཁག་གི་ཀྲུའུ་རེན་སྟོབས་ལྡན་སོགས་མགོ་ཁྲིད་པ་དང་།དཔྱད་འདེམ་པ།བྱ་དགའ་ཐོབ་པའི་རྩོམ་པ་པོ།མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་མ་སོགས་མི་བརྒྱ་ཕྲག་ཙམ་ཞུགས་ཡོད།...

མཁའ་འགྲོའི་ཕོ་བྲང(白石崖溶洞)གནས་ཤུལ་ནི་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཀན་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བསང་ཆུ་རྫོང་རྒན་གྱ་ཞང་གི་ཁོངས་གཏོགས་སུ་ཡོད་ཅིང་།སྔོན་ཆད།གནས་འདི་ནས་གནའ་བོའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་མ་མགལ་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ(下颌骨化石)ཞིག་རྙེད་མྱོང་།འགྱུར་རྡོ་ལ་གཟུགས་གཞིའི་མིའི་རིགས་རིག་པ(体质人类学)དང་གནའ་བོའི་སྤྲི་དཀར།(古蛋白)ཡུ་རྒྱུད་ལོ་བརྟག་ལག་རྩལ(铀系测年技术)བཅས་སྤྱད་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་རྗེས།མ་མགལ་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ་དེ་ནི་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལོ་ཁྲི16ལྷག་ཡོད་པའི་སྔོན་གྱི་ཏན་ཉི་སོ་བ་མི(丹尼索瓦人)ཡི་འགྱུར་རྡོ་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་བྱས།...

ཟླ༡༡པའི་ཚེས༩ཉིན་ནས་ཚེས༡༢ཉིན་ལ།སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གེ་སར་སྒྲུང་གི་སྐོར་ལ་གནང་བའི་གལ་ཆེའི་གསུང་བཤད་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ།མུ་མཐུད་དུ་གེ་སར་རིག་གནས་སྔོག་འདོན་དང་།རྒྱུན་འཛིན།སྲུང་སྐྱོབ་ལེགས་པོ་བྱེད་ཆེད།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གེ་སར་སྒྲུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣས་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་བྲག་དཀར་རྫོང་དང་གསེར་ཆེན་རྫོང་དུ་སོང་སྟེ་ཡུལ་དངོས་རྟོག་ཞིབ་དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གེ་སར་སྒྲུང་དཔེ་འཚོལ་སྡུད་བྱས།...

ཟླ11པའི་ཚེས19ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་ཀྱི་སྒྲུང་ཐུང་འགྲན་སྡུར་སྐབས་གསུམ་པའི་དཔྱད་འདེམ་ཚོགས་པས་དྲང་པོ་དྲང་གཞག་སྒོས་དཔྱད་འདེམ་གནང་རྗེས་འགྲན་སྡུར་གྱི་ཨང་རིམ་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ཡིན།ཐེངས་འདིའི་བྱ་དགའ་ཨང་དང་པོ་ནི་བསོད་ནམས་ལེགས་བཤད་ཀྱི《ང་རང་བྱིས་པ་ཡིན་དུས》དང་།ཨང་གཉིས་པ་ནི་ཚྭ་རྡེའུ་ཡི《སྤྱོད་ཁང》དང་།  རྟ་མགྲིན་འཚོའི《རྒྱང་འགྲིམས་ཀྱི་ལོ་ཟླ་དང་ཨ་ཅག་སྤེན་སྒྲོན》 ཨང་གསུམ་པ་ནི་བུ་ཁྱུང་གི《སྒོ་ཐེམ》དང་། མ་ཅིག་འཚོའི 《གཟི》ཉྭ་སྲིན་པོའི《ང་ཚོ་གང་དུ་འགྲོ》བཅས་ཡིན།...

ཟླ༡༡པའི་ཚེས༡༡ཉིན།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གེ་སར་སྒྲུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གུང་ཧོ་རྫོང་སྤྲེལ་ནག་གྲོང་བརྡལ་དུ་གེ་སར་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་ཤིང་།མཚོ་སྔོན་པོ་མཚོ་འགྲམ་གེ་སར་སྒྲུང་གྱེར་བཤད་མཐུན་ཚོགས་ལ༼གེ་སར་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་སྲུང་སྐྱོབ་རྟེན་གཞིའི་༽སྒོ་བྱང་གནང་བ་མ་ཟད་སྒོ་བྱང་འགེལ་བའི་མཛད་སྒོ་བསྡུས།...