ཟླ11པའི་ཚེས27ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་ཀྱི་སྒྲུང་ཐུང་འགྲན་སྡུར་སྐབས་གསུམ་པ་དེ་མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་ཁུལ་གསར་པར་གཟབ་རྒྱས་ངང་བསྡུས།མཛད་སྒོའི་སྟེང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པའམ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་མེ་སྒྲོན་དང་།མཚོ་སྔོན་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ཁང་གི་ཏང་ཙུའུ་ཁོངས་མིའམ་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་གཞོན་པ་ཚེ་མགོན།མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་གླིང་གི་གླིང་གཙོ་གཞོན་པ་ལྕགས་ཐར་རྒྱལ།མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་སྐད་ཡིག་དང་རྩོམ་རིག་སྡེ་ཁག་གི་ཀྲུའུ་རེན་སྟོབས་ལྡན་སོགས་མགོ་ཁྲིད་པ་དང་།དཔྱད་འདེམ་པ།བྱ་དགའ་ཐོབ་པའི་རྩོམ་པ་པོ།མཚོ་སྔོན་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་མ་སོགས་མི་བརྒྱ་ཕྲག་ཙམ་ཞུགས་ཡོད།...

མཁའ་འགྲོའི་ཕོ་བྲང(白石崖溶洞)གནས་ཤུལ་ནི་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཀན་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བསང་ཆུ་རྫོང་རྒན་གྱ་ཞང་གི་ཁོངས་གཏོགས་སུ་ཡོད་ཅིང་།སྔོན་ཆད།གནས་འདི་ནས་གནའ་བོའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་མ་མགལ་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ(下颌骨化石)ཞིག་རྙེད་མྱོང་།འགྱུར་རྡོ་ལ་གཟུགས་གཞིའི་མིའི་རིགས་རིག་པ(体质人类学)དང་གནའ་བོའི་སྤྲི་དཀར།(古蛋白)ཡུ་རྒྱུད་ལོ་བརྟག་ལག་རྩལ(铀系测年技术)བཅས་སྤྱད་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་རྗེས།མ་མགལ་རུས་པའི་འགྱུར་རྡོ་དེ་ནི་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལོ་ཁྲི16ལྷག་ཡོད་པའི་སྔོན་གྱི་ཏན་ཉི་སོ་བ་མི(丹尼索瓦人)ཡི་འགྱུར་རྡོ་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་བྱས།...

ཟླ༡༡པའི་ཚེས༩ཉིན་ནས་ཚེས༡༢ཉིན་ལ།སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གེ་སར་སྒྲུང་གི་སྐོར་ལ་གནང་བའི་གལ་ཆེའི་གསུང་བཤད་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ།མུ་མཐུད་དུ་གེ་སར་རིག་གནས་སྔོག་འདོན་དང་།རྒྱུན་འཛིན།སྲུང་སྐྱོབ་ལེགས་པོ་བྱེད་ཆེད།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གེ་སར་སྒྲུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣས་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་བྲག་དཀར་རྫོང་དང་གསེར་ཆེན་རྫོང་དུ་སོང་སྟེ་ཡུལ་དངོས་རྟོག་ཞིབ་དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གེ་སར་སྒྲུང་དཔེ་འཚོལ་སྡུད་བྱས།...

ཟླ11པའི་ཚེས19ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་ཀྱི་སྒྲུང་ཐུང་འགྲན་སྡུར་སྐབས་གསུམ་པའི་དཔྱད་འདེམ་ཚོགས་པས་དྲང་པོ་དྲང་གཞག་སྒོས་དཔྱད་འདེམ་གནང་རྗེས་འགྲན་སྡུར་གྱི་ཨང་རིམ་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ཡིན།ཐེངས་འདིའི་བྱ་དགའ་ཨང་དང་པོ་ནི་བསོད་ནམས་ལེགས་བཤད་ཀྱི《ང་རང་བྱིས་པ་ཡིན་དུས》དང་།ཨང་གཉིས་པ་ནི་ཚྭ་རྡེའུ་ཡི《སྤྱོད་ཁང》དང་།  རྟ་མགྲིན་འཚོའི《རྒྱང་འགྲིམས་ཀྱི་ལོ་ཟླ་དང་ཨ་ཅག་སྤེན་སྒྲོན》 ཨང་གསུམ་པ་ནི་བུ་ཁྱུང་གི《སྒོ་ཐེམ》དང་། མ་ཅིག་འཚོའི 《གཟི》ཉྭ་སྲིན་པོའི《ང་ཚོ་གང་དུ་འགྲོ》བཅས་ཡིན།...

ཟླ༡༡པའི་ཚེས༡༡ཉིན།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གེ་སར་སྒྲུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གུང་ཧོ་རྫོང་སྤྲེལ་ནག་གྲོང་བརྡལ་དུ་གེ་སར་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་ཤིང་།མཚོ་སྔོན་པོ་མཚོ་འགྲམ་གེ་སར་སྒྲུང་གྱེར་བཤད་མཐུན་ཚོགས་ལ༼གེ་སར་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་སྲུང་སྐྱོབ་རྟེན་གཞིའི་༽སྒོ་བྱང་གནང་བ་མ་ཟད་སྒོ་བྱང་འགེལ་བའི་མཛད་སྒོ་བསྡུས།...

ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན།“མཚོ་སྔོན་གཅན་ཚ་ཁམས་ར་ཏན་ཞ་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང”དེ2022ལོར་དོངས་སུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ལ་ཕུལ་བའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ལ་རེ་ཞུ་བྱེད་པའི་གྲས་སུ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ལ།མིག་སྔར་ཁམས་ར་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་གསར་སྐྲུན་བྱེད་པའི་རེ་ཞུའི་ལས་དོན་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།...

ཟླ10བའི་ཚེས་13ཉིན།ཀྲུང་གོ་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་ཡིག་སྒྱུར་ཅུས་ཀྱིས་གཙོ་སྒྲུབ་དང་རྨ་ལྷོ་ཁུལ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་རོགས་སྒྲུབ་བྱས་པའི་2020ལོའི་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་བརྡ་ཆད་གཅིག་གྱུར་ཆེད་མཁས་པའི་ཚོགས་འདུ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྨ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཐུན་རིན་རྫོང་དུ་འཚོགས།...

གནའ་བོའི་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་ཁབ་ནི་མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་དུ་དུས་སྐབས་ཤིག་རིང་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཡོད།ད་ལྟར་གྲགས་ཆེ་བའི་རྟ་སྒོ་གངས་རི་དང་།“བླ་མཚོ”དྭངས་ར་གཡུ་མཚོ་མཉམ་དུ་གནས་པའི་གནའ་བོའི་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྗེས་ཤུལ་ནི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནག་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར་ཉི་མ་རྫོང་ཁོངས་སུ་གནས་ཤིང་།དེར་སྔར་བཞིན་གྱང་རོ་སོགས་བགྲང་གིས་མི་ལང་བའི་རྗེས་ཤུལ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད།...