ཡིད་མུག་ནད་དང་འབྲེལ་བའི་ཁ་བརྡར་གཡོལ་ཐབས་མི་བྱེད་པ་དང་།ཁོ་ཚོས་དོན་ཆུང་དོན་ཆེན་དུ་གཏོང་བཞིན་འདུགགཅེས་ལངས་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ནད་མེད་འཁུན་སྒྲ་སྒྲོག་བཞིན་འདུག་སོགས་མི་བསམ་པར།ཁོ་ཚོའི་ཚོར་སྣང་ལ་ཁ་ཡ་བྱེད་པ་དང་བདེན་ཁ་སྤྲོད་པ།ཁོ་ཚོའི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ།ངང་རྒྱུད་རིང་བོའི་ངང་ཁོ་ཚོ་དཀའ་ཁག་ལས་ཐར་བར་རོགས་རམ་བྱ་དགོས།...

བདེ་སྲུང་ཐོན་རྫས་ཚད་བརྒལ་གྱིས་བསྟེན་ན་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་བཟོ་སྲིད་དེ།དཔེར་ན་འཚོ་རྒྱུAཡིས་མཚན་ལོང་ནད་འགོག་ཐུབ་མོད།འོན་ཀྱང་ཚད་བརྒལ་གྱིས་བསྟེན་ན་སྐྲ་ཕུད་པ་དང་མགོ་ན་བ།སྐྱུགས་མེར་ལངས་པ་སོགས་ཀྱི་ནད་རྟགས་འབྱུང་བ་དང་།སྤྲི་དཀར་ཚད་བརྒལ་གྱིས་བསྟེན་ན་མཆིན་པ་དང་མཁལ་མའི་ཁུར་བོ་ཇེ་ལྕི་རུ་བཏང་སྟེ།མཆིན་པའི་བྱེད་ནུས་འཁྲུགས་པ་དང་།བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་དུ་སྐུལ་རྩི་འདྲེས་པའི་ཐོན་རྫས་བསྟེན་ན་ཐོག་མའི་དུས་སུ་ངོ་མདངས་ཇེ་ཡག་ཏུ་འགྲོ་མོད།འོན་ཀྱང་བསྟེན་ཡུན་རིང་ན་ནང་གི་ཟགས་ཐོན་འཁྲུགས་པ་རེད།དེ་ལས་གཞན་ད་རུང་ཚིལ་རིགས་དངོས་པོ་ཚད་བརྒལ་གྱིས་བསྟེན་ན་ཁྲག་ཚིལ་ཇེ་མཐོར་འགྲོ་བ་དང་ཁྲག་རྩའི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་ཐེབས་སླ།...

སྲིན་འགོག་རྒྱུ་ཕེ་ནི་སི་ལིན(青霉素)སོགས་ཀྱི་ཉོག་སྤྱོད་འགོག་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་རིག་པའི་རྩ་དོན་དང་།འབྲེལ་ཡོད་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་བསྟུན་ནས།གཅིག་ཏུ་རྫས་འགྱུར་དང་དངོས་ལུགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ནུབ་ལུགས་གནམ་ཁབ་མང་དུ་སྤྱོད་པ་ནི།གནས་སྐབས་ཙམ་དང་དུས་ཡུན་ཐུང་ངུར་ཕན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་།ཡུན་རིང་གི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་པའི་ཤེས་བྱར་སློབ་སྦྱོང་དང་ངོས་ཟིན་བྱ་བ་དང་།རང་ཉིད་ཀྱི་ན་ཚ་དང་ཡང་ན་རང་གི་གཅེས་ཕྲུག་གི་ཆམ་པ་སོགས་ལ།ནུབ་སྨན་དང་བོད་སྨན་གང་གིས་གསོ་བཅོས་བྱ་དགོས་མིན་ཆེད་མཁས་སྨན་པར་བཀའ་འདྲི་ཞུ་བ་ལས།རང་ཉིད་ཀྱིས་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གྱིས།ནུབ་ལུགས་གནམ་ཁབ་རྒྱོབས་ཞེས་སྨན་པར་བཀོད་སྒྲིག་མི་བྱེད་པ།གཉིས་སུ་ནུབ་ལུགས་སྲིན་འགོག་རྒྱུ་སོགས་དང་བསྡུར་ཚེ།སྔོ་སྨན་ཤིང་སྨན་འབྲས་བུའི་སྨན་དང་ཐང་སྨན་སོགས་རང་བྱུང་སྨན་རྫས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཀྲུང་སྨན་དང་བོད་སྨན་སོགས་ནི་ལྟོས་བཅས་ཀྱིས་ཞོར་སྐྱོན་ཆུང་ཞིང་ལུས་ཕུང་ལ་འཕྲོད་པའི་རྒྱུ་མཚ...

ཕོ་འབྲས་འབྱུང་བར་གོ་རིམ་རིང་པོ་ཞིག་དགོས་ཏེ།སྔ་གཞུག་ཏུ་ཕོ་བའི་འབྱར་སྐྱི་དང་དལ་གཤིས་ཕོ་ཚད།རྙིད་འཁུམ་རང་བཞིན་གྱི་ཕོ་ཚད།རྒྱུ་མའི་སྟེང་པགས།སྟེང་པགས་ནང་སྐྲན།སྦངས་སིམ་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་སྐྲན་སོགས་ཀྱི་གོ་རིམ་མང་པོ་བརྒྱུད་དགོས་ལ།གོ་རིམ་གང་ཞིག་གི་སྐབས་སུ་གསོ་བཅོས་ལེགས་པོ་བྱས་ན་ཕོ་འབྲས་སྔོན་འགོག་བྱེད་པར་ཕན།...

དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྲག་གསོ་མི་ཐུབ།གལ་ཏེ་ཁྲག་གསོ་དགོས་ན།གཞི་རྒྱུ་ལྕགས་ཁ་གསབ་བྱེད་དགོས་པ་དང་།ལྕགས་ནི་ལུས་ཕུང་གི་ཁྲག་དམར་སྤྲི་དཀར་བཟོ་བའི་མ་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཡིན།སིལ་ཏོག་དམར་པོ་དང་ཀ་ན་ནག་པོའི་བྱེད་ནུས་ཅུང་ཆུང་།རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀ་ར་ནག་པོ་དང་སིལ་ཏོག་དམར་པོའི་ལྕགས་འདུས་ཚད་མི་མཐོ་ལ།དམར་ཟས་ཁྲོད་ཀྱི་ཕག་མཆིན་དང་དེ་མཆིན་དང་བསྡུར་ན།ཀ་ར་ནག་པོ་དང་སིལ་ཏོག་དམར་པོའི་ལྕགས་འདུས་ཚད་ཧ་ཅང་དམའ།མི་ལུས་ཀྱིས་ཟས་འདི་གཉིས་ཁྲོད་ཀྱི་ལྕགས་བསྡུ་ལེན་བྱེད་ཚད་ཅུང་དམའ།དེར་བརྟེན།སིལ་ཏོག་དམར་པོ་དང་ཀ་ར་ནག་པོ་ནི་ཁྲག་གསོའི་ཟས་མཆོག་མིན་ལ།ཁྲག་གསོ་དགོས་ན།སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཁྲག་དང་ནང་ཁྲོལ་ཟས་ན་དེ་ལས་བཟང་ངོ་།།...

སྤྲེལ་འབྲུམ་ནི་སྤྲེལ་འབྲུམ་གྱི་ནད་དུག་མི་ཕྱུགས་གཉིས་ཀར་འགོས་པའི་ནད་ཅིག་ཡིན་ལ།ནད་དུག་དེ་ཕོགས་ཚེ་ལུས་པོར་ཚ་རྒྱས་པ་དང་ལུས་སྟེང་ལ་རྨ་འབུད་པ།རྨེན་མདུད་སྐྲངས་པ་བཅས་ཀྱི་ནད་རྟགས་གཙོ་བོ་མངོན་པའི་འགོས་ནད་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན།ད་ཆར་སྤྲེལ་འབྲུམ་མུ་མཐུད་དུ་མི་མང་པོར་འགོ་པ་བཀག་འགོག་བྱས་སྟེ་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་ཇེ་མཐོར་གཏོང་ཆེད།རྒྱལ་ཁབ་རིམས་ནད་གསོ་རིག་ལྟེ་གནས(ཧྥུ་ཏན་སློབ་ཆེན་ཁོངས་གཏོགས་ཧྭ་ཧྲན་སྨན་ཁང་།)དང་ཀྲུང་ཧྭ་སྔོན་འགོག་གསོ་རིག་ལྷན་ཚོགས་འགོས་ནད་འགོག་ཟོན་ཡན་ལག་ཚོགས་པས་མཉམ་འབྲེལ་སྒོས«སྤྲེལ་འབྲུམ་སྔོན་འགོག་ཐད་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་འགོག་ཟོན་ཕྱོགས་སྟོན(2023)»གཏན་འབེབས་ཀྱི་ལས་དོན་སྤེལ་བ་དང་།དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་སྤྲེལ་འབྲུམ་གྱི་ནད་དུག་ལ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས་སྤྱོད་གོ་ཆོད་ལ་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་སྔོན་འགོག་ཐབས་ཇུས་དང་དེ་བཞིན་ཁ་གཏད་གཅོག་ཐབས་མཁོ་འདོན་བྱ་རྒྱུ་རེད།...

དོ་ཕ་ཨེན་ཞེས་པ་ནི་ཀླད་ཆེན་ནང་གི་དབང་རྩའི་བརྡ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ།1957ལོར་སྨན་པ་ཁེ་སེ་ལིན·མོང་ཐ་ཀུའུ་ཡིས་ལོན་ཏོན་དང་ཐག་ཉེ་བའི་སྨན་ཁང་ཞིག་གི་ཚོད་ལྟ་ཁང་དུ་མིའི་ལུས་སྟེང་དུ་དོ་ཕ་ཨེན་ཟེར་བའི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ཤེས།མིའི་རིགས་ཀྱི་ཀླད་ཆེན་ནང་གི་ཕྲ་ཕུང་ཁྲི་ཉི་ཤུ་ཆའི་གཅིག་གིས་མ་གཏོགས་དོ་ཕ་ཨེན་ཟགས་ཐོན་བྱེད་མི་ཐུབ་པས།དོ་ཕ་ཨེན་གྱི་ཟགས་ཐོན་ཚད་ཧ་ཅང་དམའ་ནའང་དོ་ཕ་ཨེན་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཆེ་བས།མིའི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་བརྩེ་དུང་སོགས་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་ཐུབ་ལ།མིའི་རིགས་ཀྱི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་དམ་པོ་ཡོད།...